Ντροπαλοσύνη και Κοινωνική Φοβία.

Πως μπορεί να επηρεάσει τις ζωές των ανθρώπων;

Πολλοί πάσχοντες αντεπεξέρχονται προσαρμόζοντας τον τρόπο ζωής τους στα συμπτώματα. Αυτό σημαίνει ότι αυτοί (και οι οικογένειές τους) χάνουν πράγματα που υπό άλλες συνθήκες θα απολάμβαναν. Δε μπορούν να επισκεφτούν το σχολείο των παιδιών τους, δε μπορούν να κάνουν ψώνια ή να πάνε στον οδοντίατρο. Μπορεί ακόμα να αποφεύγουν συνειδητά μια προαγωγή στην εργασία τους ακόμη κι αν είναι ικανοί να ανταποκριθούν σε ένα αντικείμενο με περισσότερες απαιτήσεις και οικονομικές απολαβές. Από όσους έχουν σοβαρή φοβία, περίπου οι μισοί, ειδικά άντρες, θα έχουν δυσκολία στη δημιουργία μακρόχρονων σχέσεων.

Πόσο συνηθισμένη είναι;

Περίπου πέντε στους εκατό ανθρώπους πάσχουν από κάποιου βαθμού κοινωνική φοβία, με τις γυναίκες να είναι δυο η τρεις φορές πιο πιθανό να προσβληθούν.

Υπάρχουν επιπλοκές;

  • Κατάθλιψη: Μπορεί να είναι κάποιος τόσο αναστατωμένος εξαιτίας κοινωνικής φοβίας, που οδηγείται στην κατάθλιψη – στο βαθμό μάλιστα που η κατάθλιψη καθίσταται από μόνη της πρόβλημα.
  • Αγοραφοβία: Αν κάποιος αποφεύγει συστηματικά τόπους συνάντησης ανθρώπων, μπορεί να καταλήξει να αισθάνεται φόβο για αυτά τα μέρη ακόμη κι όταν δεν είναι κανείς εκεί. Μπορεί να διαπιστώσει ότι δεν μπορεί να βγει μόνος του από το σπίτι – αυτό ονομάζεται αγοραφοβία.
  • Χρήση ουσιών και οινοπνεύματος: Μπορεί κανείς να καταναλώσει αλκοόλ, ουσίες ή ηρεμιστικά για να αντεπεξέλθει– που εμπεριέχει τον κίνδυνο εθισμού.
  • Σωματική υγεία: Παρά το άγχος και τις κρίσεις πανικού, οι άνθρωποι με κοινωνική φοβία δεν έχουν αυξημένη συχνότητα καρδιακών προσβολών συγκριτικά με άλλους.

  • Τι προκαλεί Κοινωνική Φοβία;

    Πραγματικά δε γνωρίζουμε. Φαίνεται να προσβάλλουν ανθρώπους που:

  • έχουν ιδιαίτερα υψηλά κριτήρια δημόσιας συμπεριφοράς,
  • που τραύλιζαν όταν ήταν παιδιά.

  • Τι την συντηρεί;

    Σκέψεις: Κάποιες σκέψεις εισβάλλουν όταν εμπλέκεται κανείς σε μια κοινωνική κατάσταση που προκαλεί άγχος. Αυτές περιλαμβάνουν:

  • προσωπικοί κανόνες – «Πρέπει πάντα να δείχνω έξυπνος και ότι όλα είναι υπό έλεγχο».
  • προσωπικές πεποιθήσεις – «Είμαι βαρετός».
  • προβλέψεις για το μέλλον – «Αν κάποιος με γνωρίσει, θα καταλάβει πόσο ανεπαρκής είμαι».

  • Κάνουν κάποιον να αναλογίζεται – και να ασκεί κριτική – στη συμπεριφορά του συνεχώς. Τέτοιες σκέψεις είναι τόσο αυτόματες ώστε μοιάζουν αληθινές – παρότι συχνά δεν υπάρχουν αποδείξεις γι’ αυτές. Μπορούν να κάνουν κάποιον να φαντάζεται ότι φαίνεται στους άλλους με έναν συγκεκριμένο τρόπο – συνήθως μάλλον μη ελκυστικό. Αυτός είναι σχεδόν πάντοτε πολύ διαφορετικός από τον τρόπο που βλέπουν κάποιον οι άλλοι.

    Συμπεριφορές ασφαλείας: Αυτά είναι πράγματα που κάνει κανείς ώστε να αισθανθεί ότι έχει τον έλεγχο σε μια κοινωνική κατάσταση. Περιλαμβάνουν:

  • χρήση οινοπνεύματος
  • αποφυγή βλεμματικής επαφής
  • αποφυγή προσωπικών εκμυστηρεύσεων
  • συνεχείς ερωτήσεις σε άλλους.

  • Το πρόβλημα με αυτές τις συμπεριφορές είναι ότι δεν επιτρέπουν σε κάποιον να βιώσει το γεγονός ότι τίποτα φοβερό δε θα συμβεί αν σταματήσει κανείς να προσπαθεί τόσο πολύ να ελέγχει τη συμπεριφορά του.

    Προσδοκία και επεξεργασία εκ των υστέρων: Όταν κανείς στοχάζεται διαρκώς επί μιας κοινωνικής κατάστασης, πριν ή μετά, τον κάνει να εστιάζει σε παλαιότερες «αποτυχίες». Αυτό ενδυναμώνει τη συνήθεια της εξονυχιστικής εξέτασης της συμπεριφοράς, και της αυτοκριτικής.